Πορεία-Πρόγνωση των Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών
Οι παράγοντες που φαίνονται να συνδέονται με την πορεία και τη τελική έκβαση της διάχυτης αναπτυξιακής διαταραχής-αυτισμού είναι:
- Η ικανότητα για μάθηση: Σχεδόν όλα τα παιδιά με αυτισμό δυσκολεύονται με τις μηχανικές πλευρές της μάθησης. Μερικά όμως μαθαίνουν να διαβάζουν εύκολα, και άλλα είναι πολύ καλοί χειριστές των αριθμών.
- Ο δείκτης νοημοσύνης: Τα παιδιά με αυτισμό δεν έχουν όλα φυσιολογική νοημοσύνη, και ο αυτισμός μπορεί να συνυπάρχει με νοητική υστέρηση, για αυτό και η αξιολόγηση του δείκτη νοημοσύνης είναι σημαντική για το θεραπευτικό σχεδιασμό και την πρόγνωση. Η πρόγνωση είναι καλή όταν ο δείκτης νοημοσύνης κυμαίνεται στα φυσιολογικά επίπεδα.
- Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων: Τα παιδιά με Δ.Α.Δ διαχωρίζονται όχι μόνο από το βαθμό της διαταραχής και το βαθμό της νοητικής τους ικανότητας, αλλά και από την προσωπικότητα τους και τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα, τα οποία συχνά ποικίλουν. Το γεγονός ότι ο αυτισμός παραμένει σε όλη τη διάρκεια της ζωής, φανερώνει ότι είναι μια φυσική οντότητα.
- Οι κοινωνικές δεξιότητες: Τα παιδιά με Δ.Α.Δ εμφανίζουν έντονη παθητικότητα και αδιαφορία για άλλους ανθρώπους, παρόλο που απολαμβάνουν κάποιες μορφές ενεργητικής σωματικής επαφής. Μερικά παρουσιάζουν προσκόλληση σε σωματικό επίπεδο σε ενήλικες που γνωρίζουν, κάποια άλλα είναι αδιάφορα. Σε λιγότερο τυπικές περιπτώσεις, το παιδί μπορεί να δέχεται παθητικά την κοινωνική επαφή, ακόμη και να δείχνει κάποια ευχαρίστηση σε αυτό, αν και δεν πλησιάζει αυθόρμητα. Κάποια άλλα πλησιάζουν τους άλλους αυθόρμητα, αλλά το κάνουν αυτό με παράξενο, ακατάλληλο, επαναληπτικό τρόπο και δείχνουν μικρή ή καθόλου προσοχή στις αντιδράσεις των ανθρώπων που πλησιάζουν. Ακόμη και τα πολύ παθητικά παιδιά μπορούν να γίνουν πιο κοινωνικά με την πάροδο της ηλικίας και την κατάλληλη εκπαίδευση, αν και λίγα αποκαθιστούν φυσιολογική κοινωνική αλληλεπίδραση, ή δημιουργούν πραγματικές φιλίες με συνομιλήκους.
- Η γλώσσα: Παρουσιάζουν προβλήματα στην κατανόηση του λόγου, που μπορεί να ποικίλλουν από βαθιά έλλειψη κατανόησης, σε μικρές δυσκολίες κατανόησης ιδιωματισμών. Μερικά παιδιά αναπτύσσουν την ικανότητα να μιλούν σωστά γραμματικά. Σε αυτά, το πρόβλημα λόγου φαίνεται με τη σχολαστική, συγκεκριμένη κατανόηση και χρήση των λέξεων, την ιδιοσυγκρασιακή, μερικές φορές πομπώδη επιλογή λέξεων και φράσεων και το περιορισμένο περιεχόμενο του λόγου. Επίσης παρουσιάζουν ελλιπή εκτίμηση της κοινωνικής χρήσης και της ευχαρίστησης της επικοινωνίας. Αυτό ισχύει ακόμη και για τη μικρή μειονότητα που έχουν επαρκή λόγο, τον οποίο χρησιμοποιούν για να μιλήσουν στους άλλους και όχι με τους άλλους.
- Ο βαθμός της εγκεφαλικής δυσλειτουργίας: Μια ένδειξη ότι η εγκεφαλική βλάβη είναι στη ρίζα του αυτισμού είναι η υψηλή συχνότητα επιληψίας σε αυτιστικά παιδιά. Μια άλλη ένδειξη, είναι η τάση να συνοδεύεται ο αυτισμός από μια γενική νοητική υστέρηση.
- Η ηλικία έναρξης της θεραπευτικής παρέμβασης: Όταν η παρέμβαση ξεκινήσει με το που δοθεί η διάγνωση του αυτισμού, υπάρχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες θετικής έκβασης, από ότι όταν ξεκινάει σε μεγαλύτερη ηλικία.
- Η εντατικότατα της θεραπευτικής παρέμβασης: Όσο περισσότερες είναι οι ώρες της θεραπευτικής παρέμβασης, τόσο θετικότερα τα θεραπευτικά αποτελέσματα. Ο ιδανικός αριθμός ωρών παρέμβασης είναι 40 ώρες την εβδομάδα.
- Η μεθοδολογία της θεραπευτικής παρέμβασης: Η θεραπευτική προσέγγιση που θεωρείται κατ’εξοχήν αποτελεσματική για τον αυτισμό, ανεξάρτητα από τη σοβαρότητα της διαταραχής, είναι η συμπεριφοριστικού τύπου παρέμβαση.
- Η συμβολή του οικογενειακού περιβάλλοντος: Ο βαθμός συμμετοχής της οικογένειας είναι καθοριστικής σημασίας, εφόσον στον αυτισμό χρειάζεται συστηματική παρέμβαση σε όλους τους τομείς της ζωής του παιδιού, και πολύωρη θεραπευτική ενασχόληση με το παιδί. Τα θεραπευτικά αποτελέσματα υποχωρούν όταν απέχει η οικογένεια από τη θεραπευτική πράξη, ενώ επαυξάνονται με την ουσιαστική συμμετοχή των μελών της οικογένειας.
