Περιγραφή
Τα τικ (μυοσπάσματα) είναι μια αιφνίδια, ραγδαία, επαναλαμβανόμενη, σχετικά ακούσια, άρρυθμη κίνηση ή φωνή και απορρέει από μυϊκές συσπάσεις σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος. Χαρακτηρίζονται ως σχετικά ακούσια, επειδή μπορούν να κατασταλούν προσωρινά με συνειδητή προσπάθεια, ενώ συχνά έπονται μιας συγκεκριμένης προειδοποιητικής παρόρμησης.
Τα μυοσπάσματα μπορούν να ταξινομηθούν ως απλά , που είναι πολύ σύντομα και περιορίζονται σε μία ή λίγες μυϊκές ομάδες, ή ως σύνθετα , που περιλαμβάνουν πολλές μυϊκές κινήσεις.
Πορεία και πρόγνωση
Τα συμπτώματα συνήθως παρουσιάζουν υφέσεις και εξάρσεις, ενώ η εντόπιση τους μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου. Οι μεταβάσεις ή κάποιοι ψυχοπιεστικοί παράγοντες, όπως η έναρξη του σχολικού έτους, οι διακοπές, η διάσπαση της οικογένειας ή η αλλαγή τόπου κατοικίας, συνήθως προκαλούν αύξηση της συχνότητας και της βαρύτητας . Το άγχος, ο ενθουσιασμός, η ανία και η κόπωση μπορεί να επιδεινώσουν τα μυοσπάσματα.
Η διαταραχή Tourette εμφανίζεται συνήθως κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και της πρώτης εφηβείας. Συχνά, πριν από την εκδήλωση κάποιου τικ εμφανίζονται συμπτώματα Δ.Ε.Π/Υ. Η μέση ηλικία έναρξης των κινητικών συμπτωμάτων είναι τα επτά χρόνια. Τα συμπτώματα συνήθως ξεκινούν ως ένα μεμονωμένο κινητικό τικ και παρουσιάζουν μια κεφαλοουριαία (δηλ, από το κεφάλι προς το κορμό και τα άκρα) εξέλιξη με την πάροδο του χρόνου.
Τα κινητικά τικ περιλαμβάνουν τον σκαρδαμυγμό (ανοιγοκλείσιμο ματιών), το ανασήκωμα των φρυδιών, τους μορφασμούς του προσώπου, τις απότομες κινήσεις των ποδιών. Σύνθετες χειρονομίες, μπορεί να εμφανιστούν αργότερα. Τα σύνθετα κινητικά μυοσπάσματα, μπορεί να φαίνονται άσκοπα ή να παραλλάσσονται λόγω της ανάμειξης τους με σκόπιμες κινήσεις.
Έως την ηλικία των 9-10 ετών, πολλοί ασθενείς με διαταραχή Tourette περιγράφουν ότι βιώνουν προειδοποιητικές αισθητικές παρορμήσεις (άβολα αισθήματα σε ένα συγκεκριμένο μέρος του σώματος που ανακουφίζονται με την εκτέλεση ενός τικ). Σε μια μέση ηλικία 11 ετών, μπορεί να εμφανιστούν ηχητικά και φωνητικά τικ, μαζί με ιδεοληπτικές και καταναγκαστικές συμπεριφορές.
Τα ηχητικά και τα φωνητικά μυοσπάσματα, μπορεί να ξεκινήσουν με μία μόνο συλλαβή ή ήχο, όπως καθάρισμα του λαιμού, μουγκρητό, ρούφηγμα της μύτης, ξεφύσημα ή γάβγισμα και να προχωρήσουν σε μεγαλύτερες εκφωνήσεις. Η κλασσική κοπρολαλία (βρισιές ή άσεμνη γλώσσα) παρατηρείται σε λιγότερο από το 10% των ασθενών με διαταραχή Tourette.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η βαρύτητα των συμπτωμάτων μειώνεται στην εφηβεία. περίπου το ένα τρίτο των ασθενών θεραπεύεται έως την όψιμη εφηβεία και άλλο ένα τρίτο βελτιώνεται σημαντικά μετά την ενηλικίωση. Στο υπόλοιπο ένα τρίτο, τα συμπτώματα κυμαίνονται από ήπια έως (σπάνια) βαριά.
Οι επιπλοκές της διαταραχής Tourette περιλαμβάνουν ανασφάλεια, ντροπή, έκπτωση της αυτοεκτίμησης και της κοινωνικής προσαρμογής, καθώς και την αποφυγή κοινωνικών καταστάσεων ως απόρροια του εμπαιγμού και της απόρριψης από τους συνομιλήκους, ακόμη και από τους γονείς και τους δασκάλους. Τα σοβαρά συμπτώματα, μπορεί να παρακωλύουν τη σύναψη ικανοποιητικών φιλικών και αισθηματικών σχέσεων. Το ποσοστό ανεργίας σε ενήλικες με διαταραχή Tourette αναφέρεται ότι αγγίζει του 50%. Η συννοσηρότητα μαζί με άλλες διαταραχές και συμπτώματα μπορεί επίσης να συμβάλλει στην έκπτωση.
Συννοσηρότητα
Η συννοσηρότητα με άλλες διαταραχές είναι σύνηθες φαινόμενο, ενώ συχνά οι συνοδές διαταραχές αποδυναμώνουν τα παιδιά περισσότερο από τα τικ. Τα μισά περίπου παιδιά με διαταραχή Tourette έχουν και Δ.Ε.Π/Υ, με μια διακύμανση 20-90% σε διάφορα δείγματα ασθενών. Η συννοσηρότητα της διαταραχής Tourette με την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή ή με συμπτώματα ιδεοληψίας, ψυχαναγκασμού και καταναγκασμού είναι επίσης υψηλή, με ποσοστά που κυμαίνονται από 11% έως 80%.
Οι αγχώδεις διαταραχές ενδέχεται να σχετίζονται με τη σοβαρότητα των μυοσπασμάτων της νόσου Tourette. Κατάθλιψη εντοπίζεται στο 10-75% των ασθενών. Τα δευτερεύοντα συμπτώματα που παρατηρούνται συχνά σε παιδιά με διαταραχές μυοσπασμάτων είναι η επιθετικότητα, οι εκρήξεις θυμού, οι εναντιωματικές συμπεριφορές, η ακαμψία/ανελαστικότητα στην συμπεριφορά, τα προβλήματα ύπνου και τα διαπροσωπικά προβλήματα.
Θεραπευτικές παρεμβάσεις
Η προσωρινή διαταραχή μυοσπασμάτων δεν απαιτεί θεραπεία. Η οικογένεια του παιδιού είναι σημαντικό να ελαττώσουν την προσοχή στα συμπτώματα και να αποφεύγουν την κριτική. Μπορεί να χρειαστούν κάποιες συνεδρίες με τους γονείς. ώστε να εκπαιδευτούν σχετικά με τη διαταραχή.
Όσον αφορά τη διαταραχή Tourette, ίσως κριθεί σημαντικό ένα διάστημα παρακολούθησης των συμπτωμάτων από ειδικό ψυχικής υγείας.
Πηγή:K.Mina, Dulcan (2020) Συνοπτικός Οδηγός στη Ψυχιατρική. University studio Press
Επιπλέον πηγές:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tourette-syndrome/symptoms-causes/syc-20350465
Διαβάστε επίσης: https://paidikoxamogelo.gr/2021/12/13/traylismos/
https://paidikoxamogelo.gr/2021/12/13/traylismos/
